جاده پرداخت يارانه شير در دست تعمير است!

اين روزها بحث يارانه ي شير و احتمال افزايش قيمت شير و محصولات وابسته به آن موضوعي است که موجي از نگراني‌ها را در طيف‌هاي مختلف و به خصوص مصرف‌کنندگان اين محصول استراتژيک در حوزه ي سلامت سبد کالاي خانوار ايراني به‌ وجود آورده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري موج، سرمايه‌گذاري در مبحث سلامت جامعه يکي از موارد مهم برنامه‌ريزي براي هر دولتي به‌ شمار مي‌آيد. موضوعي که نمي‌‌توان به راحتي از آن عبور کرد و هرگونه کاستي در آن قطعا مي‌تواند تمام داشته‌ها را در حوزه سلامت خانوار با خطر جدي مواجه سازد.
يکي از مواردي که به‌عنوان يکي از بحث‌هاي مهم اين حوزه به شمار مي‌رود، بحث شير و صنايع لبني است که اين روزها به‌عنوان يکي از اصلي ترين اقلام سبد کالايي خانوار با اما و اگرهاي زيادي مواجه شده است. اتفاقي که در صورت عدم‌ برنامه‌ريزي صحيح و حذف احتمالي يارانه و در ادامه بالا رفتن قيمت رشد منفي مصرف شير و صنايع وابسته به آن که يکي از ارکان اصلي تندرستي به حساب مي‌آيد را به همراه داشته باشد.

وضعيت نامعلوم يارانه و پيچيدگي وضعيت توليدکنندگان
مصرف‌کنندگان چشم انتظار هستند تا دولت و صنايع لبني به يک راهکار مناسب رسيده و هرچه زودتر بحث ساماندهي بازار شير و فرآورده‌هاي پر اهميت آن را به سرانجام برسانند. مسأله‌اي که در اين ميان نقش دولت بسيار مهم است؛ چراکه با اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها و افزايش قيمت نهاده‌هاي دامي، هزينه نگهداري و مصرف انرژي رشد سرسام‌آوري داشته و اين يعني توليدکنندگان شير و محصولات لبني براي جبران هزينه‌هاي خود در بخش‌هاي مختلف براي ادامه حيات مجبور به بالا بردن قيمت محصولات خود هستند.
اين در حالي است که دولت يازدهم در ادامه ي برنامه‌هاي خود براي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها سياست را بر عدم دخالت در حوزه ي قيمت‌گذاري‌ دستور قرار داده است و بدون شک تاوان اين مسأله را مصرف‌کننده‌اي مي‌دهد که افزايش قيمت باعث مي‌شود حضور اين محصول در سبد کالاي خانوارها کمرنگ شده و با رشد منفي مصرف شير و محصولات لبني سرمايه‌گذاري براي سلامت با اشکال و خطر مواجه شود؛ چرا که با همه ي اين مسائل و حمايت‌هاي انجام شده مصرف سرانه شير در کشور ما پايين‌تر از معدل جهاني است و در حالي که استاندارد جهاني مصرف 240 گرم مصرف شير در روز است در حال حاضر ما 128 گرم مصرف داريم که احتمال کاهش آن هم با شرايط پيش رو و احتمال افزايش قيمت وجود خواهد داشت.
در اين ميان محمد رضا اسماعيلي، مدير عامل اتحاديه فرآورده‌هاي لبني، در اين خصوص ضمن تأکيد بر روشن شدن تکليف هرچه زودتر مسأله يارانه شير، از دلايل احتمال افزايش قيمت فرآورده‌هاي لبني خبر مي‌دهد: مسائلي همچون حقوق کارگران و افزايش ماليات بر ارزش افزوده آن هم در حالي که هنوز دستورالعمل افزايش قيمت شير و لبنيات ارائه نشده باعث شده تا مشکلات توليدکنندگان دوچندان شود.
وي در ادامه افزود: دولت هرچه زودتر بايد تکليف اين يارانه 300 ميليارد توماني را روشن کند و در ادامه قيمت شير بايد به گونه‌اي مشخص شود که دامدار، توليد کننده و مصرف‌کننده ضرر نکنند. ما در حال حاضر با کاهش مصرف شير و فرآورده‌هاي لبني روبه‌رو هستيم. از ايام عيد تاکنون با وجود اينکه قيمت لبنيات ثابت بوده، مصرف فرآورده‌هاي لبني در کشور 30 درصد کاهش يافته است. درصورتي که دولت به محصولات لبني يارانه‌ بدهد امکان ثبات و حتي کاهش قيمت وجود دارد و اين بستگي به مبلغ يارانه تخصيص داده شده دارد. مطمئنا در صورت تخصيص اين ميزان با وجود همه ي محدوديت‌ها توليدکنندگان همچون مرحله ي اول هدفمندي به تعهد خود مبني بر عدم افزايش قيمت پايبند خواهند بود.

زمزمه گراني شير به گوش مي‌رسد
از ابتداي سال تاکنون دولت از مبلغ 300 ميليارد يارانه خود که قرار بود در اسفند سال گذشته به حساب توليدکنندگان محصولات لبني واريز کند را به ميزان 200 ميليارد آن را پرداخت کرده و قرار است به زودي 100 ميليارد باقي‌مانده هم پرداخت شود. با اين حساب، اما؛ با توجه به اينکه قيمت مواد اوليه با اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها افزايش داشته است دامداران و کارخانه‌داران زمزمه‌هايي را مبني بر افزايش قيمت در سال 93 سر داده‌اند.
رئيس اتحاديه سراسري دامداران هم از رسيدن قيمت تمام شده توليد شير به 1600 تومان مي‌گويد. در اين زمينه سيروس روستا با اشاره به وضعيت بلاتکليف قيمت شير و اينکه همچنان با افزايش هزينه‌ها با قيمت سال گذشته عرضه مي‌شود، گفت: با اينکه دولت هنوز بخشي از يارانه سال گذشته خود را پرداخت نکرده وضعيت يارانه امسال مشخص نيست و اين موضوع مشکلات زيادي را براي توليد کنندگان و دامداران به وجود آورده که همچنان با قيمت‌هاي سال گذشته محصولات خود را عرضه مي کنند.
در اين‌ باره سيد احمد مقدسي، رئيس هيات مديره ي انجمن صنفي گاوداران از افزايش احتمالي 44 درصدي بهاي لبنيات خبر داده و اظهار داشت: با توجه به هزينه‌هاي کارخانه توليد محصولات لبني که به خاطر افزايش 29 درصدي شير خام و افزايش 15 درصدي ديگر هزينه‌ها بوده است بايد منتظر افزايش 44 درصدي بهاي لبنيات باشيم.

يارانه‌نقدي، عامل اصلي التهاب در بازار شير و لبنيات
همچون صنايع ديگر در صنعت شير و لبنيات هم بحث يارانه نقدي به عنوان يکي از موارد التهاب در اين بازار ذکر شده است. جايي که کارشناسان معتقدند اگر اين يارانه به صورت کمک‌هاي جانبي به توليدکنندگان و دامداران صورت بگيرد و خيال آن‌ها را به جاي داشتن پول از مايحتاج اصلي راحت کند، مي‌تواند دامدار و توليد کننده را با فراغ بال بيشتري به کاهش قيمت و ارائه ي محصول با کيفيت آن هم بدون دغدغه از بالا و پايين شدن بازار اميدوار کند.
در اين ميان سعيد سلطاني، مديرعامل اتحاديه ي مرکزي دامداران، گفت: بابت اينکه بخواهيم در سال 93 قيمت شير و نهاده‌هاي دامي را ثابت نگه داريم، بايد به جاي يارانه نقدي، اين‌بار يارانه ي غيرنقدي در اختيار دامداران قرار دهيم؛ چراکه در صورتي که بازهم بخواهيم امسال هم کمک به توليدکنندگان در قالب واريز نقدي باشد، اين موضوع باعث نوسان در قيمت نهاده‌هاي دامي شده و اين مسأله سبب افزايش قيمت شير در بازار شده و شايد قيمت شير در سال 93 به ازاي هرکيلو 1600 تومان برسد. تنها يارانه غير نقدي در قالب نهاده‌هاي توليد است که مي‌تواند بازار شير را در کشور تثبيت کند. به عنوان مثال اگر علوفه، که بخش عمده‌اي و در حدود 70 درصد هزينه توليد شير خام را در واحدهاي دامپروري به آن اختصاص دارد تأمين شود و دامدار از تثبيت قيمت آن تا آخر سال آسوده‌ خاطر باشد ديگر نگران آينده بازار نبوده و آن موقع است که مي‌توان تضمين کرد که قيمت شير و فرآورده‌هاي لبني افزايش پيدا نکرده و حتي با کاهش همراه باشد.
وي در ادامه با اشاره به افزايش قيمت نهاده‌هاي دامي نسبت به سال گذشته باز هم بر تعلق گرفتن يارانه به شير، اين محصول استراتژيک در سبد خانوار اشاره کرد: قيمت نهاده‌هاي دامي به گونه‌اي است که با توجه به روند کاهشي آن از هفته‌هاي گذشته افزايش چشمگيري داشته و اين نمي‌تواند بين هر کيلوگرم شيرخام تحويلي به قيمت 1110 تومان و هزينه‌هاي اين واحدها تعادل ايجاد کند. بنابراين بايد هرچه زودتر تکليف بحث يارانه شير بايد روشن شود.
سلطاني در ادامه افزود: چون قيمت تمام شده شير براي دامداران بدون احتساب سود منطقي کيلويي 1505 تومان و با احتساب حداقل سود 10 درصدي کيلويي 1650 تومان است.حالا با يک حساب سرانگشتي در ازاي يک ميليون و 200 هزار تن شير توليد شده، دامداران ما چيزي در حدود 600 ميليارد تومان ضرر کرده‌اند و اين مبلغ دو برابر آن چيزي است که قرار است دولت در قالب کمک به اين واحدها پرداخت کند.

يارانه شير حذف نخواهد شد؟
براي هر دولتي بحث امنيت غذايي براي مردم از مباحث مهم به‌ شمار آمده و در اين ميان بدون شک دولت يازدهم هم در مقوله ي شير و موضوع يارانه آن هم قطعا دولت به زودي مصوبه ي آن را ابلاغ خواهد کرد. اين نکته‌اي است که رضا باکري، دبير انجمن صنايع لبني، بدان اشاره دارد: يارانه شير حذف نخواهد شد و دولت به زودي آن را ابلاغ مي كند. هرچند هنوز مصوبه ي آن ابلاغ نشده است، اما؛ اين امر موضوع تازه اي نيست؛ زيرا در سال هاي 90 و 91 نيز اين يارانه در قالب كمك هزينه به نهاده هاي دامي و علوفه داده شد و در سال 92 نيز تنها در 4 ماهه ي آخر سال مبلغ 300 ميليارد تومان براي تثبيت قيمت شير خام و جلوگيري از زيان دامداران تصويب شد. حالا هم مطمئنا دولت به زودي مصوبه ي يارانه ي شير را ابلاغ خواهد كرد.

منبع: خبرگزاری موج